En son haliyle Temel Eğitim Müdürlüğünün 25.07.2013 tarih ve 66621367/746/1886861 sayılı yazısının ilgili bakanlığa önerilen, MEB, Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının 132 sayı, 09.09.2013 tarih ve “okulöncesi eğitim programı” konulu kararı ile yürürlüğe giren okulöncesi eğitim programı, 2013-2014 eğitim yılından itibaren uygulanmaya koyulmuş, 2006 yılında güncellenerek yürürlüğe koyulmuş bir önceki “36-72 Aylık Çocuklar İçin Okulöncesi Eğitim Programı” ise uygulamadan kaldırılmıştır.
Dikkat
edileceği üzere yeni eğitim programının adı, öncellerinde olduğu gibi “36-72
aylık çocuklar” ifadesinden arındırılarak yürürlüğe sokulmuştur. Programın
içeriği 36-72 aylık çocukları kapsıyor olsa da, program tanımı niteliği taşıyan
isimlendirmede yaş grupları ifade edilmemiştir.
Bunun başlıca nedeni 2012-2013
eğitim dönemi itibari ile uygulamaya koyulan 4+4+4 kademeli eğitim sistemi
uyarınca çocukların ilkokula başlama yaşının 60 aya çekilmesi ile ilgilidir.
Devam eden süreçte, söz konusu
eğitim döneminin hemen sonunda 60 aylık çocukların ilkokula başlatılmasının
doğurduğu pedagojik ve diğer sorunlar nedeniyle ilgili bakanlık yeni bir
uygulamaya geçerek, 60-65 aylık çocukların ilkokula başlatılıp,
başlatılmamasını ebeveyn tercihine bırakmıştır. 66-67-68 aylık çocukların
ilkokula başlatılmamasına ilişkin olarak ise, ilgili okula bir dilekçe ile
başvuruda bulunulması koşulu getirilmiştir. 69-71 aylık çocukların ise ilkokul
birinci sınıfına başlatılmaması isteğinin ise “ilkokula başlatılması uygun
değildir” içeriğinde bir sağlık raporunu alınması koşuluna bağlamıştır.
Bu süreçte okulöncesi eğitiminde
ciddi sorunlar yaşanmış, bazı okulöncesi öğretmenleri ilkokula geçiş yapmak
zorunda bırakılmış, okulöncesi eğitiminde yaş grupları azalmış buna karşın
ilkokul birinci sınıflarında olağanüstü yığılmalar ve başta pedagojik temelli
olmak üzere büyük ölçüde sorunlar yaşanmıştır. Bu sorunlar 60-72 ay çocuklarının
doğal gelişim özelliklerine uygun olmayan okul, bina ve sınıf yapıları, ders
süreleri, ders içerikleri, alan eğitimi almamış öğretmen yaklaşımları gibi
nedenlere bağlı olarak bir ortaya çıkmıştır.
Çözüm olarak ilkokula başlama yaşı bazı koşullara bağlanarak ucu açık
şekilde yeniden eski haline getirilerek düzenlenmek zorunda kalınmıştır.
Buradan hareketle okulöncesi
eğitim programı içeriği 36-72 ay çocuklarını içerecek şekilde düzenlenmiş olup,
pratik anlamda 3 yaşı doldurmuş (36 48 ay), 4 yaşı doldurmuş (48-60 ay) ve 5
yaşı doldurmuş (60-72 ay) çocukların eğitimine yönelik olarak hazırlanmıştır.
2013-2014 yılında tekrar ele alınarak yeni
baştan şekillendirilen ve daha farklı bir yaklaşım ve içerik ile hazırlanan “okulöncesi
eğitim programı” kendini ifade ederken eğitim programın temel özelliklerini
aşağıdaki şekilde sıralamıştır MEB 2103: 15-17).
v
Çocuk
merkezlidir,
v
Esnektir,
v
Sarmaldır,
v
Eklektiktir,
v
Dengelidir,
v
Oyun
temellidir,
v
Keşfederek
öğrenme önceliklidir,
v
Yaratıcılığın
geliştirilmesi ön plandadır,
v
Günlük
yaşam ve deneyimlerini ve yakın çevre olanaklarını eğitim amaçlı kullanılmasını
teşvik eder,
v
Temalar/Konular
amaç değil araçtır,
v
Öğrenme
merkezleri önemlidir,
v
Kültürel
ve evrensel değerleri dikkate alır,
v
Aile
eğitimi ve katılımı önemlidir,
v
Değerlendirme
süreci çok yönlüdür,
v
Özel
gereksinimli çocuklar için uyarlamalara yer vermektedir,
v
Rehberlik
hizmetlerine yer vermektedir.
Programın eğitim
açısından temelini gelişim özellikleri, kazanımlar ve göstergeleri
oluşturmaktadır.
2013-14 yılından itibaren
yürürlüğe giren okulöncesi eğitim programının gelişimsel bir program olduğu
ifade edilirken, “bütüncül bir yaklaşımla çocuğun sosyal ve duygusal, motor,
bilişsel, dil gelişim alanları ile özbakım becerilerini birlikte ele alır”
denmektedir.
Söz konusu eğitim programında,
programı geliştirenlere göre; programın temelini çocukların gelişimsel
özellikleri oluşturmaktadır. Öğrenme süreçlerinin planlanmasında yani yıllık
aylık ve günlük eğitim etkinliklerinin planlanmasında çocukların gelişim
düzeyleri, ilgi ve gereksinimleri ve çevresel koşulların dikkate alınmalıdır.
Bunun için en iyi çözümün okulöncesi eğitim gruplarının oluşturulmasında en
azından üç ayrı yaş grubuna göre bir düzenleme yapılması gereğinin yerine
getirilmesidir.
Programın hedefi olarak, gelişim
alanlarına yönelik olarak hazırlanan kazanım ve göstergeler ile farklı eğitim
süreçlerin oluşturarak çocukları desteklemek ve onları bulundukları gelişim
düzeyinden ulaşabilecekleri en üst aşamaya taşımak olarak belirtilmiştir.
Bir önceki programda yer alan gelişim
alanları ile ilgili eğitim içeriğini oluşturan bölümlerde yer alan “amaç ve
kazanım” ifadelerinin söz konusu programda “kazanım ve göstergeler” şeklinde
yer almaktadır. Bunun sadece bir kavram farklılığından öte bir anlam taşıdığını
belirten program, amaç kavramının bir sonuç oysa kazanım kavramının ise öğrenci
ile ilgili bir süreç olduğunu, söylemektedir. Göstergelerin ise bu süreci yani
kazanımların ne ölçüde gerçekleşip gerçekleşmediğini gözlemleyebilmek için
somut veriler olduğunu, dolayısıyla bu kavramların özellikle kullanımının programın
öğrenci merkezli bir anlayışı benimsemesinden kaynaklandığını
belirtmektedirler.
Okulöncesi Eğitim Programında yer
alan çocuklara yönelik gelişim alanları;
¨
Bilişsel
Gelişim
¨
Dil
Gelişimi
¨
Sosyal
ve Duygusal Gelişim
¨
Motor
Gelişim
¨
Özbakım
Becerileri Gelişimi
şeklinde
sınıflandırılmış ve söz konusu bu alanlara ilişkin gelişim özellikleri de yaş
gruplarına göre ifade edilmiştir.
Okulöncesi
eğitim programının temel yapısını gelişim alanlarına yönelik kazanımlar ve bu
kazanımlara ilişkin göstergeler oluşturmaktadır.
Çocukların
gelişim alanlarıyla ilgili olarak her gün gerçekleştirilecek olan birçok eğitim
etkinliğinde günlük etkinlik planlarında söz konusu bu kazanım ve göstergelere
yer verilmesi gerekmektedir. Planlamalar doğrultusunda çocuklar tarafından
gerçekleştirilmesi sağlanacak olan etkinlikler sürecinde çocukların belirtilen
kazanımlara ulaşmaları ya da bu kazanımlarda belirtilen düzeylere ulaşmaları
düşünülmektedir. Gelişim alanlarıyla ilgili onlarca gösterge ise eğitim
çıktıları olarak ipucu niteliği taşımaktadır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder
Not: Yalnızca bu blogun üyesi yorum gönderebilir.